Michał Romanek
W ramach zadania „Fotografia PRO” poznajemy podstawy sztuki fotografowania i wykonujemy zdjęcia obiektów zabytkowych, które chcemy pokazać światu. Wyróżnione fotografie trafią do serwisu mapowego w rządowym portalu e-Zabytek.
Żyjemy w kulturze obrazu. Wierzymy w to, co możemy zobaczyć, obrazy przyswajamy łatwiej (i szybciej), niż słowa. To one decydują, co kupujemy i które miejsca wybieramy za cele naszych podróży. Dlatego fotografia odgrywa tak ważną rolę w promowaniu dziedzictwa kulturowego.
Słyszeliście o konkursie „Wiki lubi zabytki”? Widzieliście zwycięską fotografię kaplicy na Śnieżce w zimowej szacie? Dobre zdjęcie potrafi zwrócić uwagę milionów ludzi na niepozorny i mało znany obiekt.
Zrobienie świetnego ujęcia w zgiełku wydarzeń wymaga wiedzy i doświadczenia. Jeśli jednak masz kilka sekund na zastanowienie, zwróć uwagę na kilka elementów w kadrze. Czy dobrze umiejscowiłeś fotografowany obiekt?
Ta ilustracja przedstawia mocne punty obrazu, w których najlepiej umiejscowić obiekt, aby obraz był atrakcyjny. Można też posłużyć się złotą spiralą dla skonstruowania całej ścieżki prowadzenia oka przez obiekty w kadrze. Trójpodział to uproszczona wersja znanego od bardzo dawna złotego podziału. Stosowany w malarstwie, rzeźbie i architekturze, jest gwarantem harmonii dzieła jako naturalna zasada występująca w przyrodzie. Zwróć uwagę na drugi plan, (pomijając znanych mistrzów drugiego planu) może znaleźć się tam niechciany słup wysokiego napięcia lub poroże przypadkiem idealnie wpisujące się w czyjąś głowę. Coś poza interesującym nas obiektem może całkowicie zrujnować nawet bardzo dobre zdjęcie, dlatego należy być surowym w ocenie własnych prac i jeśli coś nawet trochę nie pasuje, to nie można przekonywać samego siebie, że nikt nie zwróci na to uwagi. Dzięki krytycznemu myśleniu osiągniesz lepsze rezultaty, nigdy nie zadowalaj się czymś, co można było zrobić lepiej. Jeśli nie możesz pominąć czegoś na drugim planie, możesz to zamaskować nieostrością, otwierając przysłonę, bądź zbliżyć się do głównego obiektu, zmniejszając w ten sposób głębię ostrości. Można to też zrobić przez użycie obiektywu o większej ogniskowej.
I. Fotografowanie architektury
Projektując budynek, architekt bierze pod uwagę wszelkie warunki oświetleniowe. To powstające na budynku cienie arkad, kolumn i gzymsów tworzą jego charakter. Fotografując architekturę, można uzyskać mnogość efektów w zależności od pory dnia i roku, pogody oraz pozycji aparatu. Wszystko jest zależne od oświetlenia, które maluje powierzchnię bryły budynku. Kiedy fotografujemy w pochmurny dzień, rozproszone światło nie rysuje kształtów i budynek wygląda płasko. Należy zatem wybierać, czas kiedy oświetlenie uwydatnia bryłowatość obiektu. Najlepszym momentem dla uwydatnienia kształtów architektonicznych jest ten, kiedy światło pada pod kątem nie większym od półprostego (45°). Aby osiągnąć dobry efekt, należy fotografować budynek skosem, tak by dwie jego ściany były widoczne, z czego jedna mniej oświetlona. Należy unikać zbyt szerokokątnych obiektywów, aby uniknąć dużych zniekształceń. W miarę możliwości trzeba usytuować się w pewnej odległości od fotografowanego obiektu, a wertykalna pozycja fotografa również powinna zależeć od wysokości budynku. Wszystkie te zasady, łącznie z obowiązkiem używania statywu, mają zastosowanie, jeśli robimy zdjęcie dokumentacyjne, na którym najważniejszy jest czytelny wygląd budynku. Jeśli chcemy zrobić ujęcie ekspresyjne, można np. zadrzeć szerokokątny obiektyw ku górze, podkreślając strzelistość budowli. Aby w atrakcyjny sposób uchwycić architekturę, należy choć trochę poznać budynek, jak wygląda z każdej strony o różnych porach dnia i roku. Jeśli znajdujesz się w miejscu odwiedzanym przez turystów, na pewno znajdziesz w okolicy pocztówki lub kalendarze ze zdjęciami, które cię zainspirują lub podpowiedzą, od czego zacząć.
II. Rezultaty zadania
Wasza przygoda z fotografowaniem powinna się zakończyć przesłaniem wybranych przez Was 10 zdjęć, które uznacie za najlepsze. Mogą przedstawiać budynki, ale również zespoły urbanistyczne, panoramy, pomniki, detale architektoniczne, zabytki ruchome.
Zdjęcia powinny spełniać wymogi określone w Regulaminie Panoramio. W szczególności nie mogą to być fotografie osób, samochodów, samolotów i innych maszyn (chyba że osoby lub urządzenia są nieodłącznym elementem fotografowanego miejsca), kwiatów oraz detali roślin (chyba że są składnikiem przestawionego krajobrazu), zwierząt (chyba że są przedstawione w naturalnym otoczeniu albo jako składnik krajobrazu), zbliżenia, napisy, znaki, zdjęcia lotnicze, wydarzenia (np. wystawy, koncerty, parady), rysunki, logotypy, kolaże, grafika komputerowa, wnętrza budynków (oprócz szerokich perspektyw wnętrz takich obiektów, jak kościoły czy stacje kolejowe).
Przesłane przez Was zdjęcia będą oceniane z uwzględnieniem kompozycji kadru, konfiguracji barw, ostrości, jasności oraz atrakcyjnego sposobu przedstawienia obiektu.
III. Na marginesie – zdjęcia grupowe
Serwisy Google Earth i e-Zabytek co do zasady nie przyjmują fotografii z widocznymi postaciami ludzkimi, ale np. na użytek materiałów prasowych warto pomyśleć o tego rodzaju zdjęciach. Zresztą każdy fotograf musi czasem wykonać fotografię grupową. To z pozoru łatwe zadanie może sprawić trochę trudności. Najpopularniejszym problemem są zamknięte oczy u przynajmniej jednej na dwadzieścia osób na zdjęciu. Wystarczy zamiast o uśmiech, poprosić wszystkich o zamknięcie oczu i otworzenie ich na sygnał, wtedy należy zrobić serię przynajmniej trzech zdjęć, a efekt powinien być satysfakcjonujący. Ustawiając ludzi do zdjęcia, trzeba pamiętać, aby racjonalnie dobrać liczbę rzędów do liczby osób w poszczególnych rzędach, czyli mówiąc bardziej dwuwymiarowo szerokość do wysokości. Oczywiście im większy tłum, tym trudniej nad nim zapanować, ale jest to niezbędne dla dobrego zdjęcia, zaś ludzie pozostawieni samym sobie mogą ukształtować masę, gdzie stworzą gęste skupiska, a obok duże odstępy między sobą, co będzie skutkowało bardzo nieestetyczną kompozycją. Sam fotografujący musi ustawić się na środku grupy, którą uformował, aby fotografować prostopadle, pamiętając o rozłożeniu się głębi na 1/3 przed i 2/3 za punktem ustawienia ostrości, który wypada przy np. 4 rzędach na drugi.
Każdą zasadę można złamać w kreatywny sposób, nie zawsze trzeba sztywno trzymać się podręczników 🙂
Maksymalna liczba punktów do zdobycia: 30
Każda jednostka przesyła 10 zdjęć. Za każde spośród nich można uzyskać:
2 punkty – za zdjęcie przedstawiające zabytek
3 punkty – za dobrej jakości zdjęcie wybranego zabytku
Sposób udokumentowania realizacji misji: tylko zdjęcia
