pwd. Daria Dunaj
Zadanie polega na opracowaniu nowych wpisów w portalu Otwartezabytki.pl – serwisie koordynującym społeczny monitoring zabytków, opartym na zasadzie crowdsourcingu – każdy, kto ma ochotę się w tym sprawdzić, może „prześwietlić” wybrany zabytek, sprawdzając jego obecny stan i wskazując ewentualne zagrożenia, sporządzając plany i szkice, dokumentację fotograficzną lub filmową, badając przeszłość obiektu i związane z nim legendy, a następnie podzielić się tą wiedzą z innymi, publikując zdobyte materiały w serwisie internetowym.
I. Zabytek – to rozumiem, ale otwarty?
Do otwartego zabytku możesz wejść, zwiedzić, poznać.. otwierając okno przeglądarki i wcale nie wychodząc przy tym z domu. Każdy z nich został umieszczony w serwisie Otwartezabytki.pl i opisany przez najlepszych specjalistów, znawców danego regionu, jego historii i zabytków, czyli Was. Otwartezabytki.pl to społeczny projekt, mający na celu ułatwienie obywatelom dostępu do wiedzy o zabytkach, ale także zachęceniu ich do pracy na rzecz ich ochrony, zdobywania informacji i dzieleniu się nimi. Serwis jest więc nie tylko katalogiem zabytków (stworzonym na podstawie danych z państwowego rejestru zabytków) – jest dziełem każdego, kto poznając dany zabytek, miał czas i chęci, aby podzielić się zdobytą wiedzą z innymi.
II. Dla kogo?
Projekt, działający na zasadzie crowdsourcingu, jest społeczną inicjatywą obywateli dla obywateli. Wyszukujesz informacji jako odbiorca, bądź też opisujesz zabytek, stając się współtwórcą serwisu. Kto zna lepiej niż Ty stary pałacyk w sąsiedniej miejscowości lub kapliczkę stojącą tuż za rogiem? Dając coś od siebie, dostajesz znacznie więcej – możliwość poznania zabytków w całej Polsce. Daj taką samą szansę innym i włącz się w społeczny projekt, otwarty dla wszystkich obywateli – tak jak zabytki.
III. Jak to zrobić?
Najlepiej zacząć od sprawdzenia jakie zabytki zostały już opisane w serwisie, o jakich obiektach informacje przyda się uzupełnić, a których nie ma tam jeszcze wcale. Teraz wybierz zabytek, którym chcesz się zająć i postaraj się dowiedzieć o nim jak najwięcej. Interesuje nas wszystko, co go dotyczy – od daty powstania, pierwszych (lub kolejnych) właścicieli, poprzez opowiadane o nim legendy, aż do stanu w jakim aktualnie się znajduje. Nie możesz dotrzeć do jakiejś informacji? – nic nie szkodzi, nie zrażaj się i działaj dalej. Wprowadzając zabytek do bazy, serwis zapyta Cię o określone wiadomości, podpowiadając tym samym, na czym powinna skupić się Twoja uwaga. Pamiętaj, nie musisz „odpowiadać na wszystkie pytania”, powtarzając za starym powiedzeniem – lepszy wróbel w garści niż gołąb na dachu.
KROK 1
Na stronie Otwartezabytki.pl wybierasz zakładkę Dodaj zabytek, wpisujesz miejscowość, w której zabytek się znajduje, zaznaczasz jego lokalizację na mapie (przeciągając znacznik w odpowiednie miejsce) i sprawdzasz, czy Twój zabytek jest już w bazie. Jeśli tak – możesz poszerzyć jego opis. W przeciwnym wypadku – tworzysz go od podstaw. Musisz podać lokalizację zabytku : województwo, powiat, gminę, miejscowość i ulicę. (Dane te pobierane są z mapy, a zmieniasz je tylko wówczas, gdy któraś informacja jest niezgodna ze stanem faktycznym).
KROK 2
Kolejna czynność polega na podaniu nazwy zabytku, zarówno tej oficjalnej, jak i zwyczajowo używanej przez mieszkańców ( jeśli taką posiada). Możesz dodać kilka słów od siebie do moderatora strony z uzasadnieniem, dlaczego chcesz zamieścić ten obiekt w serwisie. – Ponieważ jest to kościół z XIV wieku, pałacyk należący niegdyś do zacnego rodu, czy też najpopularniejszy zabytek w miejscowości, który pierwszy ciśnie się na usta wszystkim mieszkańcom, gdy spytasz : „ A co warto u Was zobaczyć?”
KROK 3
W dalszej kolejności należy podać krótki opis zabytku, którego długość dostosowujesz samodzielnie, biorąc pod uwagę najważniejsze informacje istotne do przekazania w tym punkcie. Opis ten można później edytować. Możesz też dodać zdjęcie zabytku. Pamiętaj przy tym, aby było ono jak najlepszej jakości i służyło zwiększeniu wiedzy i wyobrażenia o zabytku komuś, kto nie widział go na żywo. Niech przedstawia go jak najdokładniej, najwierniej, najlepiej. Gratuluję! Twój zabytek został dodany, teraz możesz uzupełnić informacje o nim.
KROK 4
Masz dwa sposoby dodania informacji na temat zabytku. Przechodząc na dół strony, znajdziesz pola, które możesz uzupełnić lub klikając pole „Uzupełnij” przejdziesz do okna edycji zabytku. Po lewej jego stronie znajdujesz pasek z kategoriami, w obrębie których możesz dodać informacje.
Ważne daty – tu zamieść przede wszystkim datę powstania obiektu oraz inne ważne dla niego daty, na przykład remontów, przebudów, pożarów, którym uległ.
Kategorie i tagi – w tym miejscu wpisz tagi, czyli hasła pasujące i odnoszące się do Twojego zabytku oraz zaznacz kategorie, do których można go przypisać, np. obiekt sakralny, budynek mieszkalny, czy park.
Ciekawostki, legendy – tutaj dodaj ciekawe historie, anegdoty lub legendy związane z zabytkiem. Możesz wpisać więcej niż jedną. Pamiętaj, żeby każdej nadać tytuł.
Linki, źródła, powiązania – to miejsce na podanie źródeł informacji istotnych dla obiektu zarówno internetowych, jak i drukowanych oraz miejsca, gdzie fizycznie można znaleźć wartościowe opracowania, np. biblioteka publiczna lub szkolna.
Dokumenty urzędowe – coś dla wytrwałych poszukiwaczy. Zamieścić można skan lub dobrej jakości zdjęcie dokumentu, na przykład Karty Adresowej Zabytku. Uwaga! Nie zapomnij upewnić się o prawach do udostępniania tych materiałów.
Zdjęcia – dodać możesz kolejne zdjęcia zabytku, pamiętając o ich jakości i użyteczności.
Alerty – pole wypełnij, tylko jeśli zabytek jest w złym stanie i należy go „ratować” . Opisz, co się dzieje i dodaj zdjęcia potwierdzające te słowa.
Widżety – wygenerowany specjalnie dla Twojego zabytku widżet. Gotowy kod możesz wstawić na swoją stronę internetową i w ten sposób promować zabytek i serwis.
Wpis zabytku można także wykonać poprzez aplikację mobilną „Otwarte zabytki”, gdzie kolejne kroki są podobne, jak przy dodawaniu zabytku w tradycyjny sposób. Ta wersja jest wzbogacona o pytania na temat stanu zabytku, na które musisz odpowiedzieć zaznaczając jedną z odpowiedzi: tak, nie lub nie widać.
KROK 5
Gdy wszystkie zdobyte informacje, znajdą się w odpowiednich miejscach, nie zapomnij uwzględnić akcji, w ramach której zabytek został przez Ciebie zamieszczony. W tym celu przejdź do edycji opisu, gdzie pod koniec, w nowej linii umieść wpis:
„Obiekt sprawdzono w ramach realizacji programu „Czas odkrywców”, prowadzonego przez Ruch Programowo-Metodyczny ZHP „Liga Odkrywców”
IV. Legalna ściągawka
Masz problem z opisem? Nie wiesz jak zamieścić legendę? Podpowiedź możesz znaleźć, przeglądając istniejące w bazie, uzupełnione zabytki. Jeśli jednak masz inny pomysł na układ tekstu w opisie, czy kolejność dodawanych źródeł, zrób to śmiało. Tu liczą się Twoje chęci i kreatywność.
Poniżej zamieszczamy ściągawkę – przykłady dobrze opracowanych zabytków:
Porady:
- Zwróć uwagę na treść opisu. Zawiera on niezbędne, podstawowe informacje. Pozostałe zamieszczone są w innych elementach obiektu.
- Nazwy ciekawostek, legend, anegdot są krótkie i trafne.
- Każdy link i źródło opatrzone jest stosownym opisem do czego się odnosi.
- Przy datach hasłowo opisane są wydarzenia, które miały wtedy miejsce.
- Zdjęcia są dobrej jakości i przedstawiają zabytek z różnych perspektyw.Zwróć uwagę na treść opisu.
Może ktoś pomoże
Nie warto być Zosią Samosią, gdy za rogiem czeka tłum chętnych do pomocy, dobrych dusz. Zacząć warto od starszych stażem życia oraz bogatszych w wiedzę i doświadczenie członków rodziny. Isnieje większa szansa, że ciekawą historię o zabytku pamięta babcia, czy dziadek. W kolejnym kroku warto udać się do nauczycieli humanistów, pracowników bibliotek i czytelni, którzy mogą wspomóc nie tylko słowem, ale też jego potwierdzeniem w postaci źródeł drukowanych – książek, czasopism, kronik. Wreszcie, jeśli nie brakuje Ci sił w tropieniu informacji, możesz udać się do właścicieli zabytku lub miejscowego Urzędu Gminy w celu uzyskania dokumentów o zabytku. Każdej z wyżej wymienionych (oraz innych napotkanych na swojej poszukiwawczej drodze) osób, nie zapomnij podziękować szerokim uśmiechem, a wcześniej grzecznie poprosić o pomoc.
Maksymalna liczba punktów do zdobycia: 60
Sposób udokumentowania realizacji misji: tylko linki do podstron serwisu Otwartezabytki.pl współtworzonych przez drużynę.
